این‌ها، بخشی از سوالاتی هستند که باعث درگیری ذهنی بسیاری از سرمایه‌گذارانی می‌شود که قصد خرید سهام یک شرکت را دارند، ازاین‌رو ما در این مقاله از دیجی‌پی به‌دنبال این هستیم که جوابی منطقی به پرسش‌های شما بدهیم.
تعریف ساده‌ای از سود هر سهم
عبارت Earning Per Share که به‌صورت مخفف در بازار بورس به‌کار می‌رود، به میزان سودی گفته می‌شود که بعداز کسر درآمد از هر سهم به‌دست می‌آید. پس اگر می‌پرسید که سود هر سهم (EPS) در بورس چیست و چه اهمیتی دارد؟ پاسخ کاملا واضح است، در واقع این معیار کلیدی به‌طور گسترده در تجزیه‌وتحلیل سهام و بررسی وضعیت مالی یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درصورتی‌که یک شرکت دارای EPS بالاتری باشد، نشان‌دهنده سودآوری بیشتر است و معمولا به‌عنوان یک ویژگی مثبت برای اغلب سرمایه‌گذران در نظر گرفته می‌شود. معامله گران از این معیار برای سنجش سلامت مالی شرکت و همچنین مقایسه عملکرد آن با دیگر رقبا نیز استفاده می‌کنند.
نحوه محاسبه سود هر سهم
برای اینکه بتوان سود هر سهم را به‌طور دقیق محاسبه کرد باید یه فرمول ساده را مورد استفاده قرار دهید. روند کار به این صورت است که میزان سود سالانه هر شرکتی را بعداز کسر مالیات پرداختی در آخر هر دوره، بر تعداد کل سهام تقسیم می‌کنید.
در برآورد این معیار اطلاع از سود خالص اهیمت زبادی دارد که برای این منظور، در ابتدا تمامی مخارج شرکت را از درآمدهای حاصل در بازه زمانی مورد نظر کم می‌کنند.
البته برای دسترسی سریع‌تر به سود هر سهم می‌توانید به سامانه‌های اینترنتی که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار معرفی شده‌اند، مراجعه کنید تا با جست‌جوی نام شرکت، اطلاعات کامل در معرض دید شما قرار بگیرد.
آشنایی با انواع EPS (سود هر سهم)
با توجه به بازه زمانی که برای اندازه‌گیری سود خالص هر سهم انتخاب می‌شود، انواع مختلفی از EPS به‌دست می‌آید که اطلاعات دریافتی از آنها نیز امکان دارد تا حدودی با یکدیگر متفاوت باشد که در زیر بیشتر به بررسی این موارد می‌پردازیم.
سود سهام تحقق یافته یا دنباله‌دار (Trailing EPS)
برای دسترسی به میزان سود تحقیق یافته باید اطلاعات مالی سال گذشته را که شامل 4 دوره 3 ماه می‌شود، مورد بررسی قرار داد. برای این کار معمولا اعداد و ارقام واقعی به‌کار می‌روند که در صورت‌حساب‌های مربوط به سود و زیان یک شرکت قابل مشاهده است.
سود سهام پیش‌بینی شده (Forward EPS)
به مقدار سودی که هر شرکت پیش‌بینی می‌کند از ابتدای سال مالی تا پایان 4 فصل پیش‌رو نصیبش می‌شود، Forward EPS می‌گویند. این نوع ای‌پی‌اس به‌طور کلی براساس عملکرد گذشته شرکت قابل محاسبه است و در تنظیم برنامه‌های کاری آینده مجموعه نیز مهم جلوه می‌کند.
باید به این نکته اشاره کرد که EPS پیش‌بینی شده تنها روی کاغذ اعتبار دارد و هیچ تضمینی نیست که شرکت بتواند تا پایان سال جاری به ارقام مورد نظر دسترسی پیدا کند. درضمن محاسبه این سود نیاز به تخصص بالایی دارد و تنها کارشناسان مجرب این کار را می‌دهند.
یکی از دلایلی که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران نسبت به اطلاع از سود پیش‌بینی شده علاقه نشان دهند، مربوط به این است که آنها مطابق با این اعداد و ارقام یک تحلیل‌وبررسی جامع از سهام انجام می‌دهند تا دیدگاه روشن‌تری از آینده سرمایه‌گذاری خود روی این شرکت به‌دست آورند.
سود سهام جاری یا تعدیل‌شده (Current EPS)
این احتمال وجود دارد که در هر فصلی میزان سودآوری شرکت دچار تغییر شود، بر همین اساس نوع دیگری از EPS به نام تعدیل‌شده برای برآورد سود هر سهم مورد استفاده قرار می‌گیرد. در پایان هر دوره و متناسب با تغییرات جدیدی که در ساختار مالی شرکت به‌وجود می‌آید، این نوع ای‌پی‌اس محاسبه می‌شود.
معمولا بخشی از ارقام موجود برای اندازه‌گیری EPS جاری واقعی هستند اما قسمتی از آنها به‌صورت پیش‌بینی‌شده به‌کار می‌روند.
چنانچه دوره مالی انتخابی برای به‌دست آوردن سود سهام تعدیل‌شده به انتهای سال نزدیک‌تر باشد، رقم مورد نظر نیز با میزان EPS محقق‌شده توسط شرکت همخوانی بیشتری دارد، دلیل این امر نیز استفاده از داده‌های واقعی بوده که در هر دوره جمع‌آوری شده است.
در نهایت باید به این مسئله اشاره کرد که تکیه بر ارقام مربوط به یک نوع EPS ایده خوبی برای سنجش سهام و انجام معامله نیست، این کار گاهی امکان دارد شما را با چالش‌های زیادی روبه‌رو کند.
ازآنجایی‌که داده‌های دنباله‌دار ممکن است به‌دلیل اینکه مربوط به دوره‌های گذشته هستند، خیلی به یکدیگر مرتبط نباشند و ازطرفی اطلاعات فعلی و پیش‌بینی‌شده نیز مطابق با حدس و گمان‌های آموزشی محاسبه شوند، باید برای تصمیم‌گیری درباره خرید هر سهمی اطلاعات مورد نیاز درباره انواع EPS را مشاهده و بررسی کنید.
نحوه استفاده از EPS در سرمایه‌گذاری سهام
EPS یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی به‌شمار می‌رود که سرمایه‌گذاران هنگام انتخاب سهام از آن استفاده می‌کنند، چراکه روشی برای بررسی عملکرد شرکت‌های مورد نظر است و اطلاعات بسیار مفیدی را در اختیار شما قرار می‌دهد.
سرمایه گذاران سهام یک شرکت را برای کسب سود خریداری می کنند و انتطار دارند که در آینده دارایی‌های خود را با قیمت بالاتری بفروشند. با این حساب مشاهده EPS که مبنایی برای قابلیت سودآوری یک شرکت محسوب می‌شود تا حد زیادی می‌تواند تعیین‌کننده ارزش سهام آن در بازار باشد. در واقع EPS که نگاهی کلی به ساختار درآمدی شرکت‌ها دارد با قیمت اصلی سهام مرتبط است و نشانه خوبی برای انجام سرمایه‌گذاری به‌نظر می‌رسد.
شکی در این نیست که شرکتی با افزایش ثابت و منطقی میزان سود حاصل از سهام خود گزینه قابل اعتمادی برای سرمایه‌گذاری است و می‌تواند به‌منظور کاهش ریسک در بازارهای مالی انتخاب بهتری باشد.
البته برای اطلاع از میزان سودآوری یک شرکت نباید تنها به رقم EPS مربوط به یک دوره مالی بسنده کرد و بهتر است برای کسب اطمینان بیشتر، سود هر سهم در سال‌های گذشته را مورد ارزیابی قرار دهید تا یک گزینه مناسب‌تر را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. علاوه‌براین، سرمایه‌گذاران باید از سایر معیارهای بنیادی نیز برای تخمین ارزش سهام استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: سود نقدی سهم (DPS) چیست؟
منظور از EPS خوب چیست؟
آنچه به‌عنوان یک EPS خوب مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و یک عامل بنیادی مثبت محسوب می‌شود به عواملی مانند عملکرد سال‌های اخیر شرکت، نحوه فعالیت رقبا و انتظار تحلیلگرانی که سهام را دنبال می‌کنند، بستگی دارد.
گاهی اوقات، امکان دارد یک شرکت افزایش سود هر سهم را در پایان سال مالی گزارش کند، اما به‌دلیل اینکه تحلیلگران انتطار عددی بالاتر را داشته‌اند از انجام سرمایه‌گذاری روی شرکت مورد نظر منصرف شوند که ممکن است در نهایت منجر به کاهش چشمگیر قیمت سهام در بازار شود.
این درحالی است که اگر تحلیلگران بازار بورس نتیجه بدتری را پیش‌بینی کرده باشند اما با مشاهده رقم اعلامی نظرسان تغییر کند و تمایل آنها برای سرمایه‌گذاری بیشتر شود، به‌دنبال این روند قیمت سهام نیز معمولا در یک سیر صعودی قرار می‌گیرد.
ازسوی‌دیگر باید گفت که EPS منفی به این معنا خواهد بود که شرکت مربوط زیان‌ده است، این اتفاق زمانی میفتد که هزینه‌ها و مخارج نسبت به درآمد کسب‌شده بیشتر باشد که تمامی این موارد در فرمول محاسبه سود هر سهم قرار می‌گیرند و در نهایت عددی منفی را نشان می‌دهند.
تفاوت بین EPS و DPS را درک کنید
گاهی ممکن است افراد بدون آگاهی نسبت به تفاوت‌های سود هر سهم و سود تقسیمی سهام، این 2 مورد را با هم اشتباه بگیرند که باید گفت هرکدام از آنها معنی و مفهوم ویژه‌ای را در بازار بورس ارائه می‌دهند.
همان‌طور که درباره EPS صحبت کردیم، این شاخص مقداری عددی است که سود حاصل از هر سهم را برای شما محاسبه می‌کند، این درحالی بوده که DPS به بخشی از سود خالص شرکت گفته می‌شود که توسط مدیران و حسابداران در مجمع عمومی پایان هر سال تعیین شده و به سهامداران تعلق دارد.
سود نقدی DPS توسط شرکت به حساب سهامداران واریز می‌شود که امکان دارد در مواقعی ازنظر عددی نسبت به سود هر سهم کم‌تر باشد، چراکه مدیران بعداز برداشتن بخشی از درآمد خود برای تامین نیازهای مالی و توسعه‌ای، مابقی را در میان سهامداران تقسیم می‌کنند.
ازطرفی نیز گاهی اوقات مدیران تصمیم می‌گیرند که سود انباشته‌‌شده از سال‌های قبل را به سهامداران اختصاص دهند که این مورد باعث بیشترشدن DPS در مقابل EPS می‌شود.
دیگر معیاری که موجب ایجاد تمایز بین EPS و DPS می‌شود، نحوه محاسبه آنها است که باید توجه زیادی به این مسئله داسته باشید.
به‌طور معمول برای محاسبه سود هر سهم یا همان ای‌پی‌اس از یک فرمول دقیق و حساب‌شده استفاده می‌کنند که نیاز به واردکردن داده‌های عددی دارد تا در نهایت رقمی درست را در اختیار شما قرار دهد اما زمانی که نوبت به اندازه‌گیری سود دریافتی توسط سهامداران می‌رسد، مبنای محاسبه آن تصمیم مدیران و همچنین هزینه‌های احتمالی شرکت خواهد بود.
جمع‌بندی
اگر شما هم به‌دنبال انجام تحلیل بنیادی برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس هستید، بدون شک به واژه‌ای تحت عنوان سود هر سهم (DPS) برخورد کرده‌اید که یکی از معیارهای مهم برای ارزیابی سهام در نظر گرفته می‌شود. با استفاده از یک فرمول ریاضی ساده می‌توان ای‌پی‌اس را به‌دست آورد.
این معیار نشان‌دهنده درآمد خالص شرکت به‌ازای هر سهم است و رقم آن برای دستیابی به اطلاعاتی درباره میزان سودآوری شرکت‌ها در دوره‌های گذشته مهم تلقی می‌شود. انواع مختلفی از EPS وجود دارد که با نام‌های تحقیق‌یافته، جاری و پیش‌بینی‌شده شناخته می‌شوند که می‌توانید از آنها برای انجام یک تحلیل و بررسی دقیق کمک بگیرید.
