در این مقاله از وبلاگ دیجی‌پی به مهم‌ترین سوالات کاربران در مورد سرمایه‌گذاری در بازار بورس، کد بورسی، نحوه دریافت آن و مدارک لازم برای دریافت کد بورسی می‌پردازیم. در این آموزش گام‌به‌گام ما را همراهی کنید.
کد بورسی چیست؟
کد بورسی یا به‌اصطلاح کد معاملاتی، یک کد شناسایی منحصربه‌فرد هر سرمایه‌گذاری بوده که به این بازار وارد شده است. به عبارتی، این کد شبیه کد ملی برای اشخاص حقیقی و شناسه ملی برای افراد حقوقی است و برای هر فرد کاملا یکتا محسوب می‌شود.
دریافت کد بورسی به‌منزله احراز هویت افراد در بازار بورس است. در واقع این کد اطلاعات محرمانه شخص را در سامانه سجام (سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان) ثبت کرده و به آن‌ها این امکان را می‌دهد که به‌طور مستقیم در بورس اوراق بهادار معاملات خود را انجام دهند.
در واقع شما برای ورود بازار سرمایه و فعالیت در این بازار، حتما باید به فکر دریافت کد بورسی باشید. ناگفته نماند که مشاهده کد بورس در سجام برای هر فردی که اقدام به دریافت آن کرده، مهیا است.
کد بورسی چند رقم دارد؟
کد بورسی یک شناسه با 8 کاراکتر و 3 حرف است که عموما این 3 حرف، حروف اول نام خانوادگی و 5 حرف دیگر شامل اعدادی بهصورت تصادفی هستند. کد بورسی برای هر شخص حقیقی و حقوقی بهصورت منحصربه‌فرد صادر می‌شود. مثلا فرض کنید یک شخص با نام خانوادگی گودرزی، کد بورسی بهصورت گود۱۲۳۴۵ دارد. البته 3 حرف ابتدایی می‌تواند حروفی به‌جز حروف فامیلی فرد باشد.
مراحل دریافت کد بورسی چگونه است؟
تا اینجا فهمیدیم که کد اختصاصی بورس چیست و چند رقم دارد! اکنون می‌خواهیم فرایند دریافت این کد را بهصورت اینترنتی برای‌تان شرح دهیم.
- ثبت‌نام در سامانه سجام
- احراز هویت
- دریافت کد بورسی
- ثبت‌نام در کارگزاری و دریافت کد آنلاین
ثبت‌نام در سامانه سجام
سجام یا سامانه جامع اطلاعات مشتریان توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه برای ارائه خدمات یکپارچه و فراگیر به فعالان بازار سرمایه ایجاد شده است. هدف سجام، جمع‌آوری سوابق معاملاتی سهامداران است تا آن‌ها بتوانند دارایی‌های خود را در این سامانه مشاهده و از سودهای دریافتی اطلاع یابند.
برای آغاز فعالیت در بازار بورس ابتدا باید به سامانه سجام به آدرس اینترنتی www.sejam.ir وارد شوید و با انتخاب گزینه «ثبت‌نام سجام» ثبت‌نام خود را انجام دهید.
دریافت کد بورسی رایگان
در مرحله ثبت‌نام در سامانه سجام، مبلغی به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه واریز می‌شود. پرداخت این هزینه، زمانی که بهصورت مستقیم به سامانه سجام مراجعه کنید، ضرورت دارد. اما اگر قبل‌از ثبت‌نام در سجام ابتدا به سایت ثبت‌نام کارگزاری‌های مراجعه کرده باشید و ازطریق آن‌ها هم به سامانه سجام هدایت شده باشید، پرداخت این مبلغ الزامی نخواهد بود و شما می‌توانید کد بورسی خود را بهصورت کاملا رایگان دریافت کنید.
احزار هویت در سجام
بعداز تکمیل مراحل ثبت‌نام در سجام، باید احراز هویت را انجام دهید. احراز هویت سامانه سجام به 2 روش آنلاین و حضوری ممکن است. اگرقصد شما احراز هویت حضوری است، باید به یکی از دفاتر پیشخوان منتخب دولت مراجعه کنید. اگر می‌خواهید این فرایند را غیرحضوری پیش ببرید، می‌توانید یکی از روش‌هایی را که در صفحه احراز هویت الکترونیک سایت سجام وجود دارد، انتخاب کنید.
بعداز تکمیل مراحل ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه سجام، کد بورسی منحصربه‌فرد شما طی چند روز کاری توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی صادر، و ازطریق پیامک به شما اطلاع‌رسانی خواهد شد. همچنین شما می‌توانید با مراجعه به سایت سجام و درگاه ذینفعان سرمایه، کد بورسی خود را مشاهده کنید.
ثبت‌نام در کارگزاری و دریافت کد آنلاین
اکنون شما می‌توانید در یکی از کارگزاری‌های مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت‌نام، و کد آنلاین خود را دریافت کنید.
این کد آنلاین، شامل یک نام کاربری تولیدشده توسط کارگزاری به‌همراه رمز عبوری است که مخصوص شماست و در اختیار شما قرار می‌گیرد تا با استفاده از آن بتوانید به درگاه معاملاتی (پنل یا سامانه معاملاتی) وارد شوید و بهصورت آنلاین اقدام به خرید سهام کنید.
در نظر داشته باشید که پنل معاملاتی یا سامانه معاملاتی هر کارگزاری متفاوت است که آدرس آن را با مراجعه به سایت هر کارگزاری پیدا خواهید کرد.
مدارک مورد نیاز برای دریافت انواع کد بورسی
دریافت کد بورسی برای هر 2 شخص حقیقی و حقوقی امکان‌پذیر است. هرکدام از این اشخاص باید مدارکی را ارائه دهند که به‌طور مجزا آن‌ها را نام برده‌ایم. اگر شخصی فرایند دریافت کد بورسی را بهصورت غیرحضوری طی می‌کند، باید اسکن مدارک را در اختیار داشته باشد.
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی اشخاص حقیقی
امکان ثبت‌نام کد بورسی برای همه اشخاص حقیقی وجود دارد. این اشخاص باید مدارک زیر را ارائه دهند.
- اصل شناسنامه به‌همراه تصویر از تمام صفحات آن
- اصل کارت ملی به‌همراه تصویر از پشت و روی آن
- اطلاعات ارتباطی و شغلی مانند آدرس محل سکونت، آدرس محل کار، کد پستی، تلفن ثابت و تلفن همراه
- شماره‌حساب، شماره شبا، نام بانک، نام شعبه و کد شعبه
توجه کنید که اطلاعات شماره‌حساب و شماره همراه حتما به نام خودتان باشد و حساب بانکی مد نظر هرگز مسدود یا مشترک (دارای 2 امضا) نباشد.
مدارک لازم برای دریافت کد بورسی اشخاص حقوقی
مدارکی که اشخاص حقوقی برای دریافت کد بورسی باید ارائه دهند، شامل موارد زیر است:
- تصویر روزنامه رسمی آگهی تاسیس
- تصویر روزنامه رسمی
- تصویر اساسنامه
- آگهی کلیه تغییرات
- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره (درصورتی‌که کلیه اعضا در سامانه سجام ثبت‌نام کرده باشند)
- تکمیل فرم تعهدنامه
- درخواست کد بورسی در قالب نامه با سربرگ شرکت (کد اقتصادی، شناسه مالی و شماره ثبت شرکت)
حداقل سن برای دریافت کد بورسی چقدر است؟
تمامی افراد بالای 18 سال می‌توانند برای دریافت کد بورسی در سامانه سجام اقدام به ثبت‌نام کنند. اما برای ثبت‌نام افراد پایین‌تر از 18 سال، باید ولی او به‌عنوان نماینده قانونی فرزند خود را بهصورت اینترنتی در سجام ثبت‌نام کند. بعداز ثبت‌نام هم نوبت به احراز هویت می‌سد.
اگر شخص زیر 18 سال، متولد 1389 به قبل باشد، ولی او باید به‌همراه مدارک شناسایی خود و فرزندش به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کند. البته توجه داشته باشید که حضور فرد زیر 18 سال در دفتر پیشخوان نیازی نیست و فقط حضور ولی یا بهتر بگوییم نماینده قانونی کفایت می‌کند.
حالا اگر شخص متقاضی متولد سال 1389 به بعد باشد، نیازی به مراجعه حضوری و احراز هویت نیست و فقط کافی‌است که ولی یا نماینده قانونی احراز هویت را انجام داده باشد. به این نکته هم دقت کنید که برای ثبت‌نام، به شماره‌حساب بانکی به نام شخص متقاضی و شماره موبایل به نام نماینده قانونی نیاز است.
صدور کد بورسی چقدر طول می‌کشد؟
بعداز اینکه متقاضی ثبت‌نام و احراز هویت را در سامانه سجام انجام داد، کد بورسی طی چند روز کاری (معمولا 2 روز کاری) صادر می‌شود. این کد به شماره همراهی که در سایت سجام ثبت شده، پیامک خواهد شد.
هزینه صدور کد بورسی چقدر است؟
در رابطه‌با هزینه‌های ثبت‌نام و درخواست کد بورسی نگران نباشید چون صدور این کد ازسوی کارگزاری کاملا رایگان است و درآمد این مراکز از محل کارمزد معاملات مشتریان تامین می‌شود.
کارمزد خرید سهام شامل مجموع کارمزد کارگزاری، کارمزد سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر نهادهای مربوط است که در مجموع، معادل 0.5درصد مبلغ معامله می‌شود. درخصوص کارمزد فروش، به موارد فوق 0.5درصد مالیات اضافه می‌شود که در نهایت، یک درصد مبلغ دریافتی به‌عنوان کارمزد فروش از فرد معامله‌کننده کسر خواهد شد.
با اینکه کارگزاری‌ها بابت صدور کد بورسی هزینه‌ای نمی‌گیرند، اما سامانه سجام هنگام ثبت‌نام مبلغی از شما دریافت خواهد کرد. ذکر این نکته لازم است که برخی کارگزاری‌ها فرایند ثبت‌نام در سجام و پرداخت هزینه را بر عهده می‌گیرند. بنابراین، محل صدور کد بورسی مشتریان را بهصورت کاملا رایگان انجام می‌دهند.
کد بورسی و کد سجام چه تفاوتی با هم دارند؟
دانستید که برای ورود به بازار بورس، ابتدا باید در سجام ثبت‌نام کنید تا خدمات ارائه‌شده در این بازار، برای شما که یک سرمایه‌گذار هستید، با سرعت بیشتری انجام شود. بعداز تکمیل مراحل ثبت‌نام، شما باید اطلاعات هویتی و بانکی خود را طی چند مرحله وارد کنید.
برای احراز هویت سجام، ابتدا کد رهگیری این سامانه باید برای‌تان ارسال شود. در غیر این صورت، امکان احراز هویت وجود نخواهد داشت. بعداز اینکه احراز هویت را بهصورت حضوری یا غیرحضوری انجام دادید، یک کد با 8 کاراکتر برای‌تان ارسال خواهد شد که همان کد بورسی است.
ماهیت کد سجام و کد بورسی یکسان است. شما برای شروع فعالیت خود در بازار بورس، عملا به هر 2 این کدها احتیاج خواهید داشت.
جمع‌بندی
درحال‌حاضر افراد بسیاری در جامعه شوق ورود به بورس و سرمایه‌گذاری در این بازار را دارند. اما چگونه می‌توان به بورس راه یافت؟ برای اینکه بتوان وارد این بازار شد، نیاز به دریافت یک کد بورسی است. این کد نیز با ثبت‌نام سجام و احراز هویت حضوری یا غیرحضوری در این سامانه به‌دست می‌آید. در این مقاله به توضیح صفر تا صد دریافت کد بورسی پرداختیم. امیدواریم برای‌تان مفید بوده باشد.
