ما در این مقاله از دیجی‌پی به‌دنبال این هستیم تا در کنار ارائه یک تعریف درست درباره این اصطلاح، دیگر سوالات اساسی شما مربوط به اینکه مزایای سبد سهام کدام است؟ چه نکاتی را باید برای انتخاب آن رعایت کرد؟ و دیگر موارد را پاسخ دهیم.
اطلاعاتی مختصر درباره بازار بورس
برای اغلب افرادی که هیچ تجربه‌ای از سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی ندارند، پیداکردن جواب این سوال که بورس چیست؟ به یک مسئله اساسی تبدیل شده، در همین راستا باید این‌طور گفت که بورس یک بستر مناسب برای عرضه سهام شرکت‌های مختلف است و موقعیتی را فراهم می‌کند تا کسانی که ترجیح می‌دهند پول نقد خود را برای کسب سود بیشتر سرمایه‌گذاری کنند، به خرید سهم بپردازند.
درصورتی‌که دانش کافی درخصوص نحوه معامله در بورس و چگونگی انتخاب سهام را به‌دست آورید، احتمال دستیابی به سود بیشتر برای شما فراهم می‌شود، البته نباید این نکته را از یاد برد که بازار سرمایه همواره در معرض تنش‌های مختلفی قرار می‌گیرد و ممکن است در مواقعی نیز موجب کاهش سرمایه شود. به‌طور کلی چیزی که در این بستر قیمت اصلی سهام را تعیین می‌کند، سطح عرضه و تقاضا ازسوی معامله‌گران خواهد بود.
تعریفی جامع از پرتفوی
زمانی که به‌عنوان یک سرمایه‌گذار قصد دارید که در بازار بورس معامله انجام دهید، معمولا واژه پرتفوی را زیاد می‌شنوید که نشان‌دهنده گروهی از سهام خریداری‌شده توسط شما است. سبد سهام امکان دارد شامل تعدادی از اوراق قرضه، ارز، کالا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و هر نوع دارایی دیگری باشد که در بازار بورس به‌فروش می‌رسد.
باید این مسئله در نظر بگیرید که پرتفوی نمایی کلی از تمام دارایی‌های شما را نشان می‌دهد و برای اینکه بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد امکان کاهش دهید و با اطمینان خاطر بیشتری در بورس به مبادله سهام مشغول شوید، باید با کسب اطلاعات کافی و انجام بررسی‌های تخصصی درباره تمامی جوانب، سهام مناسبی را خریداری کنید.
شما می‌توانید از میان انبوه سهام موجود در بازارهای مالی، براساس خواسته خود اقدام به خرید برخی از آنها کنید تا برای یک سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت یا بلندمدت، پرتفوی مخصوص به خود را تشکیل دهید. ممکن است برخی از افراد براساس دانشی که دارند، مدیریت سبد سهام را به‌صورت مستقل بر عهده بگیرند یا اینکه برای این کار به سراغ مشاوران مالی بروند. البته مطابق با نظر تمامی کارشناسان، تنوع‌بخشی یک مفهوم اساسی در مدیریت پرتفوی به‌شمار می‌رود که همواره باید آن را رعایت کرد.
دلایل اصلی برای ایجاد پرتفوی در بورس
با توجه به نحوه ایجاد پرتفوی سهام توسط افراد باتجربه و موفق در بازار سرمایه، می‌توان به این نتیجه رسید که داشتن سبد سهام مناسب بدون شک برای سرمایه‌گذاران مزایای زیادی را به‌همراه دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از:
- مدیریت ریسک: فردی که تنوع خوبی از انواع دارایی‌های مربوط به صنایع مختلف را در سبد سهام خود دارد، هنگام بروز مشکل در یک گروه خاص می‌تواند امیدوار باشد که دیگر سهام موجود در پرتفوی باعث جبران ضرر و زیان او می‌شود.
- داشتن اطمینان خاطر: یک معامله‌گر باید ازنظر ذهنی آرام‌تر باشد تا کنترل امور را خیلی راحت‌تر در دست بگیرد که بدون شک تنظیم یک سبد سهام اصولی این اطمینان خاطر را برای او ایجاد می‌کند.
- کاهش خطاهای سرمایه‌گذاری: هر معامله‌گری در بازار سرمایه امکان دارد در مواقعی با خرید یک سهم خاص دچار اشتباه شود اما درصورتی که دارایی‌ها متنوع باشد خسارت‌های ناشی از این خطا کاهش پیدا می‌کند.
- جابه‌جایی بین سهام مختلف: در هر بازه زمانی خاصی امکان دارد گروهی از صنایع بازده بیشتری داشته باشند و ازسوی‌دیگر برخی موارد دچار رکود شوند، حال برای کسی که پرتفوی خود را هوشمندانه و با دقت انتخاب می‌کند جابه‌جایی بین دارایی‌ها و استفاده از فرصت‌های پیش‌آمده در بورس برای کسب سود راحت‌تر می‌شود.
عوامل موثر بر انتخاب پرتفوی
بازارهای مالی همواره تحت‌تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرند و دارای روندهای نزولی و صعودی زیادی هستند که همین مسئله نشان می‌دهد هر فردی باید در هنگام خرید سهام، نکات خاصی را در نظر بگیرد. ازطرفی عوامل زیادی وجود دارند که تا حد زیادی روی تشکیل پرتفوی تاثیر می‌گذارد که برخی از مهم‌ترین موارد را در زیر توضیح می‌دهیم.
تحمل ریسک با توجه به سبد سهام
میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران بر نحوه انتخاب دارایی‌های مالی آنها تاثیر می‌گذارد. در واقع می‌توان با بررسی پرتفوی انتخابی توسط هر معامله‌گری خیلی راحت به میزان ریسک‌پذیری او در بازار سرمایه پی برد.
برای درک بهتر این مورد بهتر است به این مثال توجه کنید، معمولا سرمایه‌گذاران محافظه‌کار در بیشتر مواقع به‌دنبال ایجاد یک پرتفوی متنوع هستند که شامل دارایی‌های مختلفی همچون سهام باارزش، اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دیگر موارد عرضه‌شده در بازار است. در مقابل، افرادی که ریسک‌پذیری بالاتری دارند، معمولا سبدی متشکل از اوراق پربازده و سهامی با رشد سریع را برای خود انتخاب می‌کنند.
اهداف زمانی برای تنظیم پرتفوی
چهارچوب زمانی برای سرمایه‌گذاری در بورس نیز هنگام ایجاد یک سبد سودآور بسیار مهم است. مطابق با یک قاعده کلی، افراد باید براساس اهداف خود سهامی را تهیه کنند که در بازه زمانی مورد نظر مانع از هدررفت سرمایه آنها شود و فرسایش مالی کم‌تری داشته باشد. به‌طور معمول، به سرمایه‌گذارنی که می‌خواهند بدون هیچ دردسری و خیلی سربع‌تر سود پایین‌تری را به‌دست آورند، توصیه می‌شود که بخش قابل توجهی از سبد دارایی‌های خود را به سهام کم‌ریسک اختصاص دهند و مابقی پول نقد را برای خرید گزینه‌هایی با بازدهی بیشتر در نظر بگیرند.
از سوی دیگر، به کسانی که کارشان را در بازار سرمایه به‌تازگی شروع کرده‌اند پیشنهاد می‌شود که بخش بزرگ‌تری از پرتفوی خود را روی گزینه‌هایی با ریسک بالا سرمایه‌گذاری کنند، این فرایند به افراد کمک می‌کند تا در بازه زمانی طولانی‌مدت بتوانند از نوسان‌ها و زیان‌های لحظه‌ای در بازار سرمایه دور بمانند.
علاوه‌بر این موارد، برخی از افراد نیز هدف‌های مالی خود را بلندمدت در نظر می‌گیرند و ازطرفی علاقه‌ای به خطرکردن ندارند که در این وضعیت خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت هماهنگی بیشتری با خواسته آنها دارد. گروهی از سرمایه‌گذاران نیز می‌توانند پرتفویی شامل اوراق قرضه و اسناد خزانه داشته باشند که برای بازه‌های زمانی مختلف انتخاب خوبی است.
شناخت انواع مختلف پرتفوی
متناسب با اهداف مالی سرمایه‌گذاران و مدیران، انواع مختلفی از سبد سهام و راهکارها برای انتخاب پرتفوی وجود دارد. ازطرفی شاید برخی از افراد چندین سبد داشته باشند که نوع مدیریت و برنامه مالی تعیین‌شده برای آنها با یکدیگر متفاوت خواهد بود که این کار منعکس‌کننده اهداف سرمایه‌گذاری هر فردی است. به‌طور کلی برای پاسخ به نیازهای اساسی فعالان حوزه بورس، افراد برای شروع سرمایه‌گذاری در این بستر باید با انواع مختلف پرتفوی شوند که به‌صورت زیر هستند.
سبد سهام ترکیبی
رویکرد پرتفوی ترکیبی به این صورت است که فرد چندین سهام مختلف که همبستگی خاصی با یکدیگر ندارند را در یک سبد جمع می‌کند. این دارایی‌های می‌توانند شامل سهام، اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات، صندوق طلا یا درآمد ثابت باشد. به‌طور کلی، تشکیل یک سبد ترکیبی مستلزم نسبت‌های تقریبا ثابتی از تمام دارایی‌ها خواهد بود که از جنبه‌های مختلفی برای فرد مفید به‌نظر می‌رسد و در شرایط مختلف بازار سود پایداری را برای او به‌همراه دارد.
پرتفوی سرمایه‌گذاری
زمانی که این نوع سبد را انتخاب می‌کنید، انتظار می‌رود که دارایی‌های مورد نظر بازدهی مناسبی داشته باشند یا اینکه در بازه طولانی‌مدت ارزش آنها افزایش پیدا کند. در مواقعی نیز برخی از افراد هر 2 مورد را به‌عنوان اهداف اصلی خود برای ساخت پرتفوی سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند.
انتخاب سبد سهام سرمایه‌گذاری امکان دارد به‌صورت استراتژیک باشد، یعنی سهام، اوراق قرضه و دیگر دارایی‌ها برای نگهداری طولانی‌مدت خریداری می‌شوند یا اینکه برمبنای تاکتیکی تنظیم شود که در این حالت معامله‌گر به امید دستیابی به سود کوتاه‌مدت به‌صورت فعالانه خریدوفروش سهام را انجام می‌دهد.
پرتفوی تهاجمی و متمرکز بر سهام
دارایی‌هایی که در سبد تهاجمی قرار می‌گیرند به‌طور معمول ریسک زیادی دارند و بازدهی خوبی را ارائه می‌دهند. کسانی که این نوع پرتفوی را انتخاب می‌کنند در بیشتر مواقع به‌دنبال سهام شرکت‌هایی هستند که مراحل اولیه رشد خود را شروع کرده‌اند و باارزش‌تر به‌نظر می‌رسند.
پرتفوی تدافعی و سهم‌محور
با انتخاب شرکت‌هایی که کالاهای اساسی و مورد نیاز را تولید می‌کنند، شما قادر به ایجاد یک پرتفوی تدافعی هستید. این نوع سهام به‌طور معمول در تمامی شرایط خوب و بد بازار عملکرد مناسبی دارند و مهم نیست که اوضاع اقتصادی تا چه اندازه تغییر کند، درهرصورت می‌توان انتظار داشت که سبد سهام مربوط به محصولات ضروری زندگی، قابل اعتمادتر باشد.
سبد سهام متمرکز بر درآمد
هدف اصلی از تشکیل این نوع سبد سهام، دریافت سود تقسیمی شرکت‌ها است که به سرمایه‌گذاران تعلق می‌گیرد. به‌طور کلی پرتفوی متمرکز بر درآمد بیشتر به‌دنبال این خواهد بود که جریان نقدی ثابتی در سبد سهام ایجاد شود که گاهی می‌توان آن را با نوع دفاعی ترکیب کرد.
سبد سهام سفته‌بازانه
گاهی اوقات بعداز اعلام اخبار مربوط به یک شرکت، سهام آن در بازار بورس به‌طور قابل توجهی افزایش قیمت دارد و طرفداران زیادی پیدا می‌کند، این مسئله به‌عنوان پایه و اساسی برای شکل‌گیری سبد سهام سفته‌بازانه در نظر گرفته می‌شود که نیازمند ریسک‌پذیری بالایی است.
جمع‌بندی
پرتفوی یا سبد سهام شامل تمامی دارایی‌هایی است که افراد هنگام سرمایه‌گذاری در بازار بورس خریداری می‌کنند که یکی از اصول مهم برای تشکیل آن، ایجاد تنوع در انتخاب دارایی خواهد بود. این کار می‌تواند با ایجاد آرامش ذهنی و کاهش ریسک به فرد کمک کند تا سود پایدار و مطمئنی را به‌دست آورد. ازطرفی انواع مختلفی از سبدهای سهام را می‌توان تنظیم کرد که هرکدام از آنها خصوصیات ویژه‌ای دارند و باید متناسب با اهداف مالی هر فردی انتخاب شوند.
