خرید گوشی از آن انتخاب‌هایی است که به‌سادگی امکان‌پذیر نیست. باوجود قیمت‌های سرسام‌آور گوشی‌های تلفن همراه لازم است پیش از خرید تمامی امکانات گوشی، نیازهای فرد خریدار و … بررسی شوند. یکی از موضوعات مهم در انتخاب گوشی تلفن همراه سیستم‌عامل است.
سیستم‌عامل یا سامانه‌ی عمل نرم‌افزاری سیستمی است که وظیفه‌ی مدیریت و کنترل منابع و سازوکار رایانه، گوشی تلفن همراه و … را بر عهده دارد. استفاده از گجت‌های هوشمند به‌واسطه‌ی سیستم‌عامل امکان‌پذیر است، در حال حاضر سیستم‌عامل اندروید و آی‌اواس دو نمونه از پرمصرف‌ترین و محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌های طراحی شده هستند.
تفاوت‌های اساسی اندروید و iOS
سیستم‌عامل اندروید Android مربوط به گوشی‌های تلفن همراه است که وظیفه‌ی گسترش آن با ابرشرکت گوگل است. این سیستم‌عامل بیشترین کاربر فعال در سراسر دنیا را دارد و تمام نیازهای مصرف‌کننده را برطرف می‌کند. سیستم‌عامل اندروید برنامه‌های خود را از گوگل پلی Google Play (یک سرویس دیجیتال با محتوای چندرسانه‌ای که شامل هزاران نرم‌افزار است) دریافت می‌کند که در حال حاضر حداقل شش صد هزار برنامه در دسترس دارد. این سیستم‌عامل امکان دسترسی راحت به برنامه‌های مبتنی بر Google، مانند Youtube و Google Docs را دارد و کاربرپسند است.
سیستم‌عامل آی‌اواس iOS سیستم‌عامل طراحی شده توسط شرکت بزرگ اپل است. اولین نسخه از این سیستم‌عامل همراه با گوشی تلفن همراه هوشمند این شرکت به نام آیفون iPhone در ۹ ژانویه ۲۰۰۷ رونمایی شد. این برنامه شخصی‌سازی شده است و تنها تولیدات شرکت اپل حق استفاده از آن را دارند.
در حال حاضر رقابت بسیاری گسترده‌ای میان این دو سیستم‌عامل اندروید و آی‌اواس وجود دارد و هر کدام طرفداران خاص خود را دارند. فروشگاه برنامه اپل Apple app store فروشگاه آنلاین سیستم‌عامل iOS است که در حال حاضر حداقل هفت صد هزار برنامه را ارائه می‌دهد که دویست و پنجاه هزار مورد از آنها برای iPad موجود است. بیشتر توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند بازی‌ها را ابتدا برای سیستم‌عامل iOS توسعه دهند.
نکته‌ی اصلی هنگام مقایسه فروشگاه‌های برنامه‌های گوگل و اپل این است که محبوب‌ترین برنامه‌ها برای هر دو سیستم‌عامل موجود است. برخی از نرم‌افزارها اختصاصی و تنها در یک سیستم‌عامل قابل بهره‌برداری هستند. Facetime یکی از برنامه‌های منحصربه‌فرد سیستم‌عامل آی‌اواس است که امکان تماس‌های ویدیویی از طریق 3G و WiFi را به کاربران خود با سایر دستگاه‌های اپل را می‌دهد.
توسعه‌دهندگان در هنگام راه‌اندازی یک برنامه‌ی جدید، معمولاً بر روی یک سیستم‌عامل (معمولاً iOS) تمرکز می‌کنند زیرا آنها منابعی برای خدمت به چندین سیستم‌عامل از ابتدا را ندارند. به‌عنوان مثال، برنامه‌ی محبوب Instagram با iOS شروع به کار کرد و برنامه اندرویدی آن خیلی دیرتر به بازار آمد.
یکی از تفاوت‌های اصلی سیستم‌عامل اندروید و iOS در دستورات صوتی آنها است. سیستم‌عامل iOS به Siri که یک دستیار مجازی مبتنی بر صدا است، مجهز است که می‌تواند دستورالعمل‌های فرد مصرف‌کننده را انجام دهد. سیستم‌عامل اندروید برنامه‌ای مشابه Siri بانام Google Now را ارائه داده است که آن هم از قابلیت‌های فراوانی برخوردار است.
درباره به‌روزرسانی سیستم‌عامل اندروید و iOS
نسخه‌های تلفنی سیستم‌عامل اندروید و iOS پایدارتر از نسخه‌های تبلت آنها است. گرچه گوگل اندروید را به طور مکرر به‌روز می‌کند، اما برخی از کاربران بر این باور هستند که به‌روزرسانی اندروید را دیرتر بر روی گوشی تلفن همراه خود دریافت می‌کنند یا حتی تلفن‌ها را با نرم‌افزارهای قدیمی خریداری می‌کنند.
دلیل این موضوع این است که تولیدکنندگان تلفن تصمیم می‌گیرند که چه موقع مصرف‌کنندگان می‌توانند نسخه‌های به‌روز نرم‌افزاری را استفاده کنند. تولیدکنندگان ممکن است نسخه‌ی جدیدی از Android را برای همه تلفن‌ها و تبلت‌های موجود در خط تولید خود ارائه ندهند.
این یکی از دلایلی است که بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از iOS استفاده کنند زیرا بهره‌برداری از جدیدترین نسخه‌های آن در دسترس همگان قرار دارد. البته اپل هم به‌روزرسانی سیستم‌عامل خود را برای گوشی‌های بسیار قدیمی خود انجام نمی‌دهد، برای مثال به‌روزرسانی سیستم‌عامل در سال 2020 برای آیفون 4 و 5 امکان‌پذیر نیست.
گوشی‌های با سیستم‌عامل Android در بسیاری از نقاط جهان با قیمت، اندازه و قابلیت‌های سخت‌افزاری مختلف وجود دارند از این رو طبقات مختلف جامعه توانایی خرید گوشی‌های آن را دارند. iOS فقط در دستگاه‌های اپل در دسترس است که گران‌تر از دستگاه‌هایی با سخت‌افزار معادل با سیستم‌عامل Android است.
در حال حاضر قیمت آیفون در ایران به دلیل نوسانات نرخ دلار بسیار بالا است و بسیاری از افراد توانایی خرید آن را ندارند. با این شرایط همچنان با یک بودجه‌ی معمولی می‌توان از گوشی‌های تلفن همراه به‌روز با سیستم‌عامل Android تهیه کرد. اپلیکیشن دیجی‌پی امکان دریافت وام بیست میلیون تومانی برای خرید گوشی قسطی از فروشگاه اینترنتی دیجی‌کالا فراهم کرده است.
