تا چند سال پیش، همه ما منتظر دریافت قبض‌های کاغذی برای خدماتی مانند تلفن، گاز، برق و آب بودیم. فرآیندی که نه‌تنها وقت‌گیر بود، بلکه پرداخت آن‌ها نیز اغلب دردسرهای خاص خود را داشت! اما امروزه با حذف قبوض کاغذی و جایگزینی آن‌ها با نسخه‌های پیامکی و دیجیتال، این روند بسیار ساده‌تر و سریع‌تر شده است.

البته این تغییر که شامل سوالات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است؛ از دلایل این جایگزینی گرفته تا روش دریافت و پرداخت قبوض به شیوه‌های جدید. به همین دلیل، ارائه یک راهنمای کامل درباره حذف قبض کاغذی و دریافت قبض الکترونیکی آب الزامی به نظر می‌رسد.

قبوض کاغذی چه معایب و مشکلاتی داشتند؟

پیش از روش دریافت قبض الکترونیکی آب باید اشاره کنیم که قبض‌های کاغذی برای سال‌ها روش اصلی دریافت اطلاعات مربوط به مصرف خدماتی چون آب، گاز، برق، تلفن و موبایل بودند. تولید این قبوض نه‌تنها باعث مصرف میلیون‌ها تن کاغذ می‌شد که به محیط زیست آسیب می‌زد، بلکه هزینه‌های سنگینی را برای وزارتخانه‌های مرتبط به همراه داشت. این هزینه‌ها شامل چاپ، ارسال و مدیریت قبوض کاغذی بود که نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی بود.

از طرفی، دریافت چندین قبض در هر ماه و ذخیره‌سازی آن‌ها در طول سال، فضای زیادی را اشغال کرده و نیاز به محل خاصی برای نگهداری داشت که معمولاً برای افراد زمان‌بر و آزاردهنده بود. علاوه بر این، فرآیند پرداخت قبوض خود می‌توانست زمان‌بر و خسته‌کننده باشد. همه این مشکلات باعث شد که وزارت نیرو به دنبال راهی برای حذف قبض‌های کاغذی و جایگزینی آن‌ها با روشی نوین و کم‌هزینه‌تر باشد.

مزایای حذف قبض کاغذی آب دریافت قبض الکترونیکی آب

به دلیل مشکلاتی که در بخش پیش اشاره کردیم، راه‌حل جدیدی برای پرداخت قبوض در اواسط خرداد ۱۳۹۸ معرفی شد، زمانی که وزارت نیرو از طرح قبض سبز رونمایی کرد. این طرح به تدریج به حذف قبوض کاغذی برای خدمات مختلف از جمله آب و گاز و دریافت قبض الکترونیکی آب پرداخت.

هدف اصلی این طرح، کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و بهبود خدمات‌رسانی به شهروندان بود. اجرای طرح قبض سبز منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های دولتی و زمان کاربران شد و همچنین مصرف کاغذ کاهش یافت که به نفع محیط زیست بود.

قبض سبز از طریق سامانه‌های پیامکی، کدهای دستوری و سیستم‌های استعلام و پرداخت آنلاین قابل دسترسی است. این روش به کاربران اجازه می‌دهد تا از طریق تلفن همراه خود (حتی تلفن‌های ساده) قبوض مختلف مانند آب، گاز، برق و تلفن همراه را دریافت و پرداخت کنند. حذف قبض‌های کاغذی و ارائه روش‌های پرداخت الکترونیک به عنوان بهترین روش پرداخت قبض مزایای قابل توجهی داشته است.

از جمله مهم‌ترین این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش مصرف کاغذ و منابع طبیعی
• کاهش هزینه‌های تولید و ارسال قبض کاغذی برای دولت
• تسریع در دریافت قبوض و راحتی دسترسی به آن‌ها
• امکان پرداخت تمامی قبوض در کمترین زمان ممکن
• عدم نیاز به فضای فیزیکی برای نگهداری قبض‌های کاغذی

همچنین، پیش از اجرای این طرح، تحویل اشتباهی قبض‌های کاغذی به آدرس‌های نادرست مسئله رایجی بود. اما اکنون با استفاده از قبض سبز، قبوض مستقیماً به مالکان یا ساکنان تحویل می‌شود و احتمال ارسال اشتباهی به حداقل رسیده است.

روش حذف قبض کاغذی آب

حذف قبوض کاغذی آب و دریافت قبض الکترونیکی آب تنها به نفع محیط زیست و صرفه‌جویی در مصرف کاغذ نیست، بلکه موجب تسهیل فرآیندهای اداری و کاهش بار مسئولیت‌های شرکت پست نیز می‌شود. علاوه بر این، حذف قبض کاغذی از شرکت آب و فاضلاب سالانه حدود ده میلیارد تومان صرفه‌جویی در هزینه‌ها به همراه دارد. به‌جای دریافت رسیدهای کاغذی برای مصرف آب، کاربران می‌توانند از روش‌های مختلفی برای استعلام و پرداخت قبض آب خود استفاده کنند:

• شماره‌گیری تلفن گویای ۱۵۲۲
• مراجعه به سامانه آنلاین شرکت آب و فاضلاب
• استفاده از اپلیکیشن رسمی شرکت آب و فاضلاب به نام آبفایار

مزایای دریافت قبض الکترونیکی آب

همانطور که گفته شد، دریافت قبض کاغذی مشکلات متعددی به همراه داشت، از جمله اتلاف وقت و انرژی، هزینه‌های اضافی، امکان گم شدن یا پاره شدن قبض‌ها و مهم‌تر از همه، آسیب به محیط زیست. به همین دلیل، نیاز به روش‌های جدید و کارآمد برای دریافت قبض‌ها احساس شد. یکی از راه‌حل‌های اولیه برای حذف قبض کاغذی، استفاده از قبض پیامکی بود. این روش به عنوان جایگزینی مناسب معرفی شد، اما برای بهره‌برداری از آن، مردم باید اقداماتی مانند اعلام تمایل، فعالسازی، غیرفعالسازی یا تغییر شماره تلفن را انجام می‌دادند که هرکدام فرآیند خاص خود را داشت.

دریافت قبض پیامکی نیز مانند قبوض کاغذی مشکلات خاص خود را داشت. یکی از این مشکلات، دشواری در فعالسازی یا غیرفعالسازی پیامک قبض آب بود که این مسئله به ‌ویژه برای مستاجران که به طور مداوم جابه‌جا می‌شدند، سخت‌تر می‌شد.

این مشکلات به تدریج منجر به معرفی روش جدیدی به نام قبض الکترونیکی آب شد که به راحتی جایگزین قبض پیامکی گردید. پیش از این، سامانه‌های مختلف استعلام و پرداخت قبوض به تدریج قبض الکترونیکی را به کاربران ارائه کرده بودند. در ادامه، به بررسی نحوه دریافت قبض الکترونیکی آب آن خواهیم پرداخت.

نحوه دریافت و فعالسازی قبض الکترونیکی آب

برای دریافت قبض الکترونیکی آب، تنها کافی است از سامانه‌های استعلام و پرداخت با سایت یا اپلیکیشن معتبر استفاده کنید. در بیشتر این سامانه‌ها، تنها شناسه قبض مورد نیاز است. اما برخی از سامانه‌ها برای انجام عملیات، به شناسه پرداخت نیز نیاز دارند که ممکن است کمی فرآیند را پیچیده‌تر کند. به طور کلی، شما کافیست یکی از این سامانه‌ها را انتخاب کرده و پس از وارد کردن شناسه قبض آب، نسبت به استعلام و پرداخت قبض خود اقدام کنید.

جمع ‌بندی

در این مطلب از دیجی‌پی گفتیم که حذف قبض کاغذی آب در راستای حفظ محیط زیست و کاهش هزینه‌ها، گام مهمی در جهت بهبود خدمات به شهروندان بوده است. با جایگزینی قبض کاغذی با قبض‌های پیامکی و الکترونیکی، مشکلاتی چون اتلاف وقت، هزینه و خطرات مربوط به گم شدن یا آسیب دیدن قبض‌ها کاهش یافته است.

برای دریافت قبض الکترونیکی آب، کاربران می‌توانند از سامانه‌های استعلام و پرداخت آنلاین استفاده کنند که تنها با وارد کردن شناسه قبض، امکان دریافت و پرداخت قبض فراهم می‌شود. برای راحتی بیشتر کاربران، اپلیکیشن دیجی‌پی امکان پرداخت قبوض آب، برق و گاز به صورت آنلاین و بدون نیاز به شناسه پرداخت را فراهم کرده است.