پرداخت الکترونیک در ایران سابقه‌ی طولانی و تاریخی قابل توجهی ندارد، اما همین تاریخچه‌ی کوتاه بانکداری متداول و پرداخت‌ها را تغییر داده است و شکل جدید را از تجارت الکترونیک رقم زده است. شاید بتوان اولین تلاش‌های ایجاد بانکداری الکترونیک را به دهه‌ی 50 نسبت داد.
زمانی که یک بانک به نام بانک تهران تعداد محدودی خودپرداز را در شعبات خود نصب کرده بود تا فرایند دریافت پول نقد ساده تر شود. دستگاه‌های خودپرداز در آن دوره چندان مورد توجه قرار نگرفت و اثربخشی آن به سه دهه‌ی بعد موکول شد.
شکل‌گیری سیستم شتاب
فرایند ایجاد یک سیستم جامع اتوماسیون عملیات بانکی در بانکداری به سال‌های ابتدایی دهه‌ی 60 باز می‌گردد. اما این طرح در سال 1372 شکل رسمی به خود پیدا کرد. بانک ملی اولین بانکی بود که به طرح بانکداری الکترونیکی پیوست. با راه اندازی اینترنت و اتصال کامپیوترها به اینترنت سیستم اتوماسیون جامع بین بانکی با سرعت بیشتری رو به جلو حرکت کرد.
در اواخر دهه‌ی 70 و ابتدای دهه‌ی 80 بانکداری الکترونیک و تبادل اطلاعات بین بانکی یا شتاب راه اندازی شد. بانک پارسیان از پیشگامان ایجاد شبکه‌ی پرداخت در ایران به شمار می‌آید. بانک‌های کشاورزی، توسعه‌ی صادرات و صادرات ایران و هم‌چنین بانک سامان و کارآفرین نیز در طرح پرداخت شتابی شرکت کردند.
در حال حاضر اغلب بانک‌های دولتی و خصوصی مانند بانک مسکن، بانک ملت، بانک کشاورزی، بانک رسالت، بانک دی و… عضو شبکه‌ی شتاب هستند و می‌توان به راحتی با موبایل یا با کامپیوتر فرایند انتقال وجه را انجام داد.
پیدایش کارت بانکی و فرایند انتقال وجه کارت به کارت
کارت بانکی سیستم اتوماسیون جامع بین بانکی را تکمیل کرد. کارت بانکی که امروزه خیلی ساده و آسان در دسترس عموم قرار می‌گیرد و طی مدت کوتاهی در بانک صادر می‌شود از جنس PVC است. نوار مغناطیسی که یک طرف کارت قرار گرفته است قابلیت ذخیره سازی اطلاعات زیادی را دارد. اطلاعات ذخیره شده در این قسمت توسط ریدر کارت مغناطیسی خوانده می‌شود.
کارت بانکی دارای یک کد 16 رقمی است. با استفاده از این اعداد می‌توان اطلاعاتی درباره‌ی شماره‌ی شناسایی بانک، کد محصول، شماره سریال کارت و رقم کنترل به دست آورد. مهم‌ترین کاربرد کد 16 رقمی درج شده بر روی کارت‌های بانکی برای فرایند انتقال وجه است.
پیش از تولید گوشی همراه هوشمند و انواع اپلیکیشن‌های اختصاصی بانک‌ها، عملیات کارت به کارت منحصر به بانک و خودپرداز بود. به این ترتیب افراد برای انتقال وجه به صورت کارت به کارت باید به خودپرداز مراجعه می‌کردند. دستگاه خودپرداز با استفاده از نوار مغناطیسی کارت اطلاعات شخص انتقال دهنده‌ی پول را شناسایی می‌کند و با وارد کردن رمز، اجازه‌ی ورود و انجام فعالیت‌های بانکی را به شخص می‌دهد.
برای انتقال وجه به صورت کارت به کارت به کد 16 رقمی کارت گیرنده‌ی پول نیاز است. پس از وارد کردن کد 16 رقمی و رمز دوم عملیات انتقال وجه انجام می‌شود.
در حال حاضر عملیات انتقال وجه از این هم ساده‌تر شده است. افراد می‌توانند با نصب اپلیکیشن‌های اختصاصی بانک یا سایر اپلیکیشن‌های حوزه‌ی فین‌تک مانند دیجی‌پی می‌توانند در هر لحظه و هر مکانی که هستند عملیات انتقال وجه انجام دهند.
ظهور رمز پویا بانکی
به دنبال کلاه‌برداری‌های اینترنتی و استفاده از روش‌های برداشت غیرمجاز از حساب بانکی اشخاص، سیستمی برای ارائه‌ی رمز یک بار مصرف یا رمز پویا راه‌اندازی شد. اعتبار رمز پویا حدود یک دقیقه است و فقط برای خریدها و پرداخت‌های اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین هنگام استفاده از خودپرداز یا پایانه‌های فروشگاهی نیازی به استفاده از رمز دوم وجود ندارد.
بانکداری الکترونیک این امکان را در اختیار کاربر قرار می‌دهد تا در هر مکانی که حضور دارد و در هرزمان ممکن فعالیت‌های بانکی خود را انجام دهد. این فعالیت‌ها شامل پرداخت صورت حساب‌ها، پرداخت قبوض، انتقال وجه به حساب یا کارت به کارت است.
به این ترتیب در این سیستم مراجعه به بانک تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند و فرایند انتقال پول سریع‌تر انجام می‌شود. با این حال اعمال برخی از محدودیت‌ها موجب می‌شود افراد برای انجام پرداخت‌های خود به بانک مراجعه کنند. به عنوان مثال انتقال وجه بسته به نوع بانک سقف کارت به کارت بین یک تا سه میلیون تعریف شده است. هم‌چنین برای دریافت وجه نقد از خودپرداز رقم بسیار پایینی درنظر گرفته شده است.
اپلیکیشن دیجی‌پی امکان پرداخت وجه به صورت کارت به کارت، خرید انواع شارژ، خرید بسته‌ی اینترنتی، خرید از کیف پول و عوارض جاده‌ای را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. در دیجی‌پی می‌توان کارت‌های بانکی مختلف را با مشخصات آنها اضافه کرد و مدیریت تمام پرداخت‌ها را بر عهده گرفت.
