استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال نوعی پول دیجیتال یا مجازی است که بر پایه فناوری بلاکچین ایجاد شده و برای تبادلات آنلاین استفاده می‌شود. برخلاف ارزهای سنتی، ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم توسط بانک مرکزی یا نهاد خاصی کنترل نمی‌شوند و به‌صورت غیرمتمرکز عمل می‌کنند.

ارز دیجیتال از رمزنگاری پیشرفته برای امنیت تراکنش‌ها و ایجاد واحدهای جدید استفاده می‌کنند و به دلیل ویژگی‌هایی مانند شفافیت، سرعت بالا در انتقال و هزینه‌های پایین، توجه بسیاری از افراد و شرکت‌ها را به خود جلب کرده‌اند.

لابد دور و بر شما هم کسانی هستند که وقتی می‌پرسید «فلانی، داری چیکار می‌کنی» با لحن خاص ظاهرا بی‌خیالی می‌گویند «هیچی، گهگداری ترید می‌کنم» و اگر بیشتر کنجکاوی کنید، جوری درباره درآمدهای حاصل از یکی دو ساعت خرید و فروش در بازار رمزارزها صحبت می‌کنند که دهان شما از تعجب باز می‌ماند. این افراد در واقع دارند از مجموعه روش‌هایی در خرید و فروش رمزارزها صحبت می‌کنند که استیکینگ یکی از آن‌هاست.

استیکینگ چیست؟ توضیحی کامل و ساده برای تازه‌کارها

استیکینگ (Staking) یکی از روش‌های جذاب برای کسب درآمد در دنیای ارزهای دیجیتال است که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این روش به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به تجهیزات گران‌قیمت یا مصرف برق زیاد، از دارایی‌های دیجیتال خود سود کسب کنند. حال که توضیح دادیم ارز دیجیتال چیست، به معرفی استیکینگ می‌پردازیم.
استیکینگ فرآیندی است که در آن شما مقداری از ارز دیجیتال خود را به‌عنوان یک «سپرده» در شبکه بلاکچین قفل می‌کنید. این سپرده به شبکه کمک می‌کند تا تراکنش‌ها را تأیید کند، امنیت شبکه را افزایش دهد و عملکرد آن را بهبود بخشد. به زبان ساده، استیکینگ شبیه به سپرده‌گذاری پول در بانک است؛ اما به‌جای دریافت سود نقدی، پاداش شما در قالب همان ارز دیجیتال پرداخت می‌شود.

شبکه‌های بلاکچین برای تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت خود از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. یکی از این روش‌ها Proof of Stake (PoS) است.
در این روش، کاربرانی که ارزهای دیجیتال خود را استیک می‌کنند، به‌عنوان «اعتبارسنج» یا «Validator» عمل می‌کنند و در فرآیند تأیید تراکنش‌ها مشارکت دارند. این مشارکت به شبکه امکان می‌دهد که به‌صورت غیرمتمرکز و بدون نیاز به ماینینگ (Mining) عمل کند.

به صورت خلاصه، استیکینگ شامل مراحل زیر می‌شود:

قفل کردن دارایی‌ها

شما مقداری از ارز دیجیتال خود را در کیف پول یا پلتفرم مشخصی قفل می‌کنید. این قفل کردن به معنای این است که نمی‌توانید تا پایان دوره استیکینگ، ارزهای خود را برداشت کنید.

مشارکت در فرآیند اعتبارسنجی

شبکه بلاکچین از دارایی‌های قفل‌شده شما برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌کند. این کار باعث افزایش امنیت و سرعت شبکه می‌شود.

دریافت پاداش

در پایان دوره استیکینگ، شما پاداش خود را به‌صورت ارز دیجیتال دریافت می‌کنید. مقدار پاداش معمولاً به میزان دارایی‌های قفل‌شده و مدت زمان استیکینگ بستگی دارد.

مزایای استیکینگ برای شبکه بلاکچین چیست؟

استیکینگ به الگوریتم PoS متکی است. این الگوریتم به کاربران اجازه می‌دهد که به‌جای استفاده از تجهیزات ماینینگ، با قفل کردن دارایی‌های خود در شبکه مشارکت کنند. در واقع، PoS یکی از راه‌حل‌های نوآورانه برای کاهش مصرف انرژی و افزایش کارایی شبکه‌های بلاکچین است.

شبکه‌های بلاکچین برای جلوگیری از حملات و حفظ یکپارچگی خود به مشارکت کاربران نیاز دارند. استیکینگ این مشارکت را تضمین می‌کند. همچنین استیکینگ به کاهش مصرف انرژی کمک می‌کند؛ زیرا برخلاف ماینینگ که به انرژی زیادی نیاز دارد، استیکینگ دوستدار محیط‌ زیست است و نیازی به مصرف برق ندارد. تمرکززدایی نیز یکی دیگر از مزایای این روش است، چون با مشارکت کاربران بیشتری در استیکینگ، شبکه به‌صورت غیرمتمرکزتر عمل می‌کند.

جدول زیر مقایسه بین ماینینگ و استیکینگ را به طور خلاصه بیان می‌کند:

چگونه استیکینگ را شروع کنیم؟ راهنمای جامع و گام‌به‌گام

استیکینگ یک روش ساده اما قدرتمند برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال است. با این حال، شروع این فرآیند نیازمند آشنایی با مراحل و ابزارهای مختلف است. در این بخش، به صورت گام‌به‌گام توضیح خواهیم داد که چگونه می‌توانید استیکینگ را شروع کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید.

اول – انتخاب ارز دیجیتال مناسب برای استیکینگ

اولین قدم در استیکینگ، انتخاب ارز دیجیتالی است که از این قابلیت پشتیبانی می‌کند. همه رمزارزها امکان استیکینگ را فراهم نمی‌کنند، زیرا این ویژگی تنها در شبکه‌هایی فعال است که از الگوریتم Proof of Stake (PoS) یا نسخه‌های مشابه آن مانند Delegated Proof of Stake (DPoS) استفاده می‌کنند.

برای انتخاب ارز دیجیتال مناسب، باید به عواملی مانند میزان سوددهی، امنیت شبکه و شهرت ارز توجه کنید. برخی از ارزهای دیجیتال پاداش‌های جذابی برای استیکینگ ارائه می‌دهند، اما ممکن است با ریسک‌هایی همراه باشند. برای مثال، ارزهایی که در مراحل اولیه توسعه قرار دارند، معمولاً سود بیشتری پرداخت می‌کنند، اما پایداری و امنیت کمتری دارند. مثال‌هایی از این ارزها را در ادامه می‌بینید:

• اتریوم 2.0 (Ethereum 2.0): یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های PoS است که نیازمند حداقل 32 واحد اتریوم برای استیکینگ است.
• کاردانو (Cardano – ADA): یک ارز دیجیتال پایدار و مناسب برای مبتدیان که حداقل مقدار مشخصی برای استیکینگ ندارد.
• پولکادات (Polkadot – DOT): با ساختاری چندزنجیره‌ای، گزینه‌ای محبوب برای کاربران حرفه‌ای.
• سولانا (Solana – SOL): ارزی سریع و با هزینه پایین تراکنش، ایده‌آل برای استیکینگ.

دوم – انتخاب کیف پول مناسب برای استیکینگ

پس از انتخاب ارز دیجیتال، باید یک کیف پول (Wallet) پیدا کنید که از استیکینگ پشتیبانی کند. کیف پول‌های دیجیتال به شما امکان می‌دهند که دارایی‌های خود را ذخیره، مدیریت و برای استیکینگ قفل کنید. کیف پول‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

کیف پول نرم‌افزاری

این نوع کیف پول‌ها به‌صورت اپلیکیشن یا نرم‌افزار در دسترس هستند و به راحتی می‌توانید آن‌ها را روی گوشی موبایل یا کامپیوتر نصب کنید. به عنوان مثال Trust Wallet یا MetaMask کیف پول‌های موبایلی کاربرپسندی است که از بسیاری از ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کنند.

کیف پول سخت‌افزاری

این کیف پول‌ها دستگاه‌های فیزیکی کوچکی هستند که بالاترین سطح امنیت را ارائه می‌دهند. اگر سرمایه زیادی دارید، استفاده از این کیف پول‌ها توصیه می‌شود. دو گزینه Trezor و Ledger Nano X از امن‌ترین کیف پول‌های سخت‌افزاری در بازار هستند.
نکته مهم اینکه همواره باید از کیف پولی استفاده کنید که توسط جامعه ارزهای دیجیتال تأیید شده باشد و مراقب کیف پول‌های ناشناخته باشید.

سوم – انتخاب پلتفرم‌های استیکینگ:

پلتفرم‌های استیکینگ نقش واسطه‌ای بین شما و شبکه بلاکچین را ایفا می‌کنند. این پلتفرم‌ها فرآیند استیکینگ را برای کاربران ساده‌تر کرده و مدیریت دارایی‌ها را تسهیل می‌کنند.

صرافی‌های متمرکز

برخی از صرافی‌های بزرگ مانند Binance یا Kraken خدمات استیکینگ ارائه می‌دهند. این پلتفرم‌ها برای کاربران تازه‌کار ایده‌آل هستند، زیرا فرآیند استیکینگ را به صورت خودکار انجام می‌دهند. صرافی Binance یک صرافی معتبر است که امکان استیکینگ بسیاری از ارزهای دیجیتال مانند کاردانو و سولانا را فراهم می‌کند؛ هر چند برای کاربران ایرانی ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد.

پلتفرم‌های غیرمتمرکز

اگر به دنبال کنترل بیشتری بر دارایی‌های خود هستید، می‌توانید از پلتفرم‌های غیرمتمرکز استفاده کنید. به عنوان مثال از StakeWise یاLido می‌توانید استفاده کنید.
این پلتفرم‌ها کاربری ساده و همه‌پسندی دارند؛ اما با توجه به اینکه محدودیت‌های تحریمی برای کاربران ایرانی وجود دارد، رفتن به سراغ هر کدام از این پلتفرم‌ها و تعریف کاربری در آن‌ها قلق‌های خودش را دارد و تازه‌کارها باید از افراد متخصص کمک بگیرند.

چهارم – قفل کردن دارایی‌ها و شروع استیکینگ:

پس از انتخاب ارز، کیف پول و پلتفرم مناسب، اکنون نوبت به قفل کردن دارایی‌ها می‌رسد. این مرحله ساده است و به‌طور کلی شامل انتقال ارزهای دیجیتال به آدرس استیکینگ در کیف پول یا پلتفرم انتخابی شما می‌شود.
به این چند نکته برای شروع دقت کنید:

• بررسی حداقل مقدار استیکینگ: برخی شبکه‌ها حداقل مقدار مشخصی را برای استیکینگ تعیین کرده‌اند. برای مثال، در شبکه اتریوم 2.0، باید حداقل 32 واحد اتریوم داشته باشید.
• مدت زمان قفل شدن دارایی‌ها: دوره استیکینگ ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد. این مدت زمان را بررسی کنید تا مطمئن شوید با برنامه مالی شما سازگار است.
• دریافت پاداش: پس از اتمام دوره استیکینگ، پاداش شما به کیف پولتان واریز می‌شود.

پنجم – پیگیری و مدیریت استیکینگ

پس از شروع استیکینگ، باید به‌طور مرتب وضعیت دارایی‌ها و پاداش‌های خود را بررسی کنید. بسیاری از پلتفرم‌ها ابزارهایی برای مشاهده عملکرد و سوددهی ارائه می‌دهند.
به این نکات کلیدی در این مرحله دقت کنید:

• پیگیری پاداش‌ها: مطمئن شوید که پاداش‌ها به‌موقع پرداخت می‌شوند.
• بررسی شرایط شبکه: تغییرات در شبکه بلاکچین ممکن است بر سوددهی شما تأثیر بگذارد.
• تنوع‌بخشی: اگر دارایی‌های زیادی دارید، می‌توانید استیکینگ را در چندین ارز و پلتفرم انجام دهید تا ریسک کاهش یابد.

استیکینگ چقدر به ما پاداش می‌دهد؟

مقدار پاداش استیکینگ به مجموعه‌ای از عوامل مرتبط با میزان مشارکت شما در شبکه بلاکچین بستگی دارد. اولین عامل تأثیرگذار، مقدار ارز دیجیتال قفل‌شده است. هرچه میزان دارایی شما بیشتر باشد، سهم بیشتری از پاداش کلی شبکه دریافت می‌کنید. به عبارت دیگر، استیک کردن مقدار بیشتری از یک ارز دیجیتال، مستقیماً با افزایش پاداش همراه است. عامل دوم، مدت زمان استیکینگ است. دوره‌های استیکینگ طولانی‌تر معمولاً به دلیل تعهد بالاتر سرمایه‌گذار، با نرخ سود بیشتری همراه هستند.

این ویژگی باعث می‌شود سرمایه‌گذارانی که دارایی‌های خود را برای دوره‌های طولانی‌تری قفل می‌کنند، پاداش بیشتری دریافت کنند. در نهایت، سیاست‌های شبکه بلاکچین نیز نقش مهمی در تعیین پاداش دارند. هر شبکه ممکن است نرخ سوددهی و قوانین خاص خود را برای محاسبه پاداش داشته باشد. برای درک بهتر، یک مثال واقعی را بررسی می‌کنیم: اگر شما 50 واحد ارز دیجیتال سولانا (SOL) را با نرخ سود سالانه 6٪ استیک کنید، پس از یک سال 3 واحد SOL به دارایی‌های شما اضافه خواهد شد. این مثال نشان می‌دهد که چگونه ترکیبی از مقدار دارایی، مدت زمان استیکینگ و نرخ سود شبکه می‌تواند بر میزان پاداش تأثیر بگذارد.

استیکینگ برای چه کسانی گزینه مناسبی است؟

استیکینگ به‌عنوان یکی از روش‌های نوین و کارآمد برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال، برای طیف گسترده‌ای از کاربران مناسب است. سرمایه‌گذاران بلندمدت یکی از گروه‌های اصلی هستند که می‌توانند از این روش بهره ببرند. اگر شما قصد ندارید دارایی‌های دیجیتال خود را در کوتاه‌مدت بفروشید و به دنبال راهی پایدار برای افزایش ارزش سرمایه خود هستید، استیکینگ می‌تواند گزینه‌ای عالی باشد.

در کنار آن، کاربران تازه‌کار نیز از استیکینگ استقبال می‌کنند، زیرا این روش برخلاف ماینینگ، نیازی به تجهیزات پیچیده یا دانش فنی خاص ندارد و فرآیندی ساده و در دسترس است. همچنین، حامیان محیط‌زیست از مزایای استیکینگ بهره می‌برند، زیرا این فرآیند در مقایسه با ماینینگ مصرف انرژی بسیار کمتری دارد و با اصول پایداری محیط‌زیست همخوانی بیشتری دارد. در نتیجه، استیکینگ به‌عنوان روشی اقتصادی، ساده و پایدار، برای کاربران مختلف با نیازها و اهداف گوناگون گزینه‌ای مناسب است.